Podstrony
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
danami i ciasnym lochem dla duszy. Właśnie to ją uciska, tłumi, plami i pogrążając w fałszu
oddala od prawdy i właściwych jej rzeczy. Ona ustawicznie walczy z owym ociężałym ciałem
o to, aby nie dać mu się uwieść ani w nim nie ugrzęznąć. Stara się wznieść tam, skąd niegdyś
zstąpiła. Tam czeka ją wieczny spokój, kiedy wydostanie się z chaosu i mroku, aby oglądać
rzeczy czyste i jasne.
26 " 6 7
A skoro nadejdzie czas, gdy świat zacznie się spalać, aby się na nowo odrodzić, wtedy
wszystko się będzie niszczyło własnymi siłami, gwiazdy uderzą o gwiazdy i w pożarze całej
materii jednym ogniem zapłonie wszystko, co teraz świeci w ustalonym porządku. Również
my, dusze szczęśliwe i obdarzone przez los nieśmiertelnością, kiedy Bogu spodoba się na
nowo stworzyć świat, my same, podczas zagłady wszystkiego, jako mały dodatek do ogrom-
nego zniszczenia obrócimy się w dawne pierwiastki.
46
De vita beata
1 " 1
Vivere, Gallio frater, omnes beate volunt, sed ad pervidendum, quid sit quod beatam vitam
efficiat, caligant; adeoque non est facile consequi beatam vitam, ut eo quisque ab ea longius
recedat, quo ad illam concitatius fertur, si via lapsus est: quae, ubi in contrarium ducit, ipsa
velocitas maioris intervalli causa fit.
1 " 3
Atqui nulla res nos maioribus malis implicat, quam quod ad rumorem componimur, optima
rari ea, quae magno assensu recepta sunt, quodque exempla nobis multa sunt, nec ad rationem
sed ad similitudinem vivimus.
1 " 4
Alienis perimus exemplis: sanabimur, separemur modo a coetu.
2 " 1
Non tam bene cum rebus humanis agitur, ut meliora pluribus placeant.
2 " 4
Ista, quae spectantur, ad quae consistitur, quae alter alteri stupens monstrat, foris nitent,
introrsus misera sunt.
3 " 3
Beata est ergo vita conveniens naturae suae, quae non aliter contingere potest, quam si
primum sana mens est et in perpetua possessione sanitatis suae, deinde fortis ac vehemens,
tunc pulcherrime patiens, apta temporibus, corporis sui pertinentiumque ad id curiosa non
anxie, tum aliarum rerum quae vitam instruunt diligens sine admiratione cuiusquam, usura
fortunae muneribus, non servitura.
3 " 4
Nam voluptatibus et doloribus spretis pro illis, quae parva ac fragilia sunt et ipsis flagitiis
noxia, ingens gaudium subit, inconcussum at aequale, tum pax et concordia animi et magnitu-
do cum mansuetudine. Omnis enim ex infirmitate feritas est.
4 " 2
Summum bonum est animus fortuita despiciens, virtute laetus, aut invicta vis animi, perita
rerum, placida in actu cum humanitate multa et conversantium cura.
47
4 " 3
...Quid enim prohibet nos beatam vitam dicere liberum animum et erectum et interritum ac
stabilem, extra metum, extra cupiditatem positum, cui unum bonum sit honestas, unum ma-
lum turpitudo, cetera vilis turba rerum nec detrahens quidquam beatae vitae nec adiciens, sine
auctu ac detrimento summi boni veniens ac recedens?
4 " 5
...Ergo exeundum ad libertatem est. Hanc non alia res tribuit quam fortunae neglegentia:
tum illud orietur inaestimabile bonum, quies mentis in tuto collocatae et sublimitas expulsi-
sque erroribus ex cognitione veri gaudium grande et immotum comitasque et diffusio animi,
quibus delectabitur non ut bonis sed ut ex bono suo ortis.
5 " 2 3
...Beatus enim dici nemo potest extra veritatem proiectus. Beata ergo vita est in recto cer-
toque iudicio stabilita et immutabilis.
6 " 2
...Beatus est praesentibus, qualiacumque sunt, contentus amicusque rebus suis; beatus est
is, cui omnem habitum rerum suarum ratio commendat.
7 " 4
Numquam enim recta mens vertitur nec sibi odio est nec quidquam mutavit a vita optima;
at voluptas tunc, cum maxime delectat, exstinguitur. Non multum loci habet, itaque cito im-
plet et taedio est et post primum impetum marcet.
8 " 3
Incorruptus vir sit externis et insuperabilis miratorque tanrum sui, fidens animo atque in
utrumque paratus, arrifex vitae...
8 " 6
...Nam pigritia et haesitatio pugnam et inconstantiam ostendit. Quare audaciter licet profi-
tearis summum bonum esse animi concordiam; virtutes enim ibi esse debebunt, ubi consensus
atque unitas erit: dissident vitia.
9 " 3
Summum bonum in ipso iudicio est et habitu optimae mentis, quae cum cursum suum im-
plevit et finibus se suis cinxit, consummatum est summum bonum nec quidquam amplius de-
siderat; nihil enim extra totum est, non magis quam ultra finem.
9 " 4
Hominis bonum quaero, non ventris, qui pecudibus ac beluis laxior est.
48
10 " 2
Atqui quis ignorat plenissimos esse voluptatibus vestris stultissimos quosque et nequitiam
abundare iucundis animumque ipsum genera voluptatis prava sibi multa suggerere? In primis
insolentiam et nimiam aestimationem sui tumoremque elanun super ceteros et amorem rerum
suarum caecum et improvidum, delicias fluenris et ex minimis ac puerilibus causis exsultatio-
nem, iam dicacitatem ac superbiam contumeliis gaudentem, desidiam dissolutionemque se-
gnis animi, indormientis sibi.
12 " 2
At contra sapientium remissae voluptates et modestae ac paene languidae sunt compressa-
eque et vix notabiles, ut quae neque accersitae veniant nec, quamvis per se accesserint, in ho-
nore sint neque ullo gaudio percipientium exceptae; miscent enim illas et interponunt vitae ut
ludum iocumque inter seria.
13 " 5
Et voluptas nocet nimia: in virtute non est verendum, ne quid nimium sit, quia in ipsa est
modus; non est bonum, quod magnitudine laborat sua.
*
...Virtutem quidem, excelsissimam dominam, voluptati tradere ancillam nihil magnum
animo capientis est.
14 " 2
Ut feras cum labore periculoque venamur et captarum quoque illarum sollicita possessio
est saepe enim laniant dominos , ita habent se magnae voluptates: in magnum malum eva-
sere captaeque cepere, quae quo plures maioresque sunt, eo ille minor ac plurium servus est,
quem felicem vulgus appellat.
15 " 7
...Ad hoc sacramentum adacti sumus, ferre mortalia nec perturbari iis, quae vitare non est
nostrae potestatis. In regno nati sumus: deo parere libertas est.
20 " 2
Generosa res est respicientem non ad suas sed ad naturae suae vires conari alta temptare et
mente maiora concipere, quam quae etiam ingenti animo adomatis effici possunt.
20 " 6
Vos quidem, quod virtutem cultoremque eius odistis, nihil novi facitis. Nam et solem lu-
mina aegra formidant et aversantur diem splendidum nocturna animalia, quae ad primum eius
ortum stupent et latibula sua passim petunt, abduntur in aliquas rimas timida lucis. Gemite et
infelicem linguam bonorum exercete convicio, hiate, commordete: citius multo frangetis
dentes quam imprimetis.
49
21 " 4
Nec enim se sapiens indignum ullis muneribus fortuitis putat: non amat divitias, sed
mavult; non in animum illas, sed in domum recipit, nec respuit possessas, sed continet et ma-
iorem virtuti suae materiam subministrari vult.
24 " 1
Errat, si quis existimat facilem rem esse donare: plurimum ista res habet difficultatis, si
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plkskarol.keep.pl
|
