Podstrony
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
kończy się modlitwą, która najwyrazniej nie została wysłuchana przez bogów:
Zakończmy dzieło modłami. Jowiszu Kapitolijski i opiekunie, ciebie Marsie, bożku wojny i założycielu
państwa rzymskiego, ciebie Westo, zachowawczym wiecznych ogniów, i was inne bóstwa, któreście
obszerne państwo
rzymskie na stopień najświetniejszy ze wszystkich na okręgu ziemskim wyniosły, was wzywam i zaklinam
w imieniu powszechności; ocalajcie, miejcie pod waszym okiem stan rzeczy obecny, błogi pokój i księcia!
Gdy zaś przytułek ziemski porzuci, przeznaczcie mu póznych następców, lecz takich, którychby barki, jak
Tyberiusza, odpowiednimi widzieliśmy, takich, którzy by utrzymać państwo władające światem wydołali.
Bóstwa! Sprzyjajcie czystym zamiarom obywateli, a niecne oddalcie9.
Wkrótce potem Sejan zostanie stracony, a przed upływem siedmiu lat odejdzie sam Tyberiusz, tron zaś po
nim obejmie niesławny Gajusz Kaligula, po nim Neron, którego haniebna śmierć zakończy panowanie
dynastii Augusta i Tyberiusza, inicjując krótki okres wojny domowej
w cesarstwie.
W ciągu roku 33 na scenie politycznej Rzymu wciąż jeszcze rozgrywały się zdarzenia, będące
konsekwencjami upadku Sejana. Jedną z nich mogło być to, że Tyberiusz, który otrząsnął się z
przygnębienia, w pełni wykorzystał panujący klimat terroru. Tacyt odnotowuje ciekawą informację o
pewnym Sekstusie Mariuszu, najbogatszym człowieku w Hiszpanii, zgodnie z Rocznikami straconym z
powodu swojego dobrobytu10. Zrzucono go ze Skały Tarpejskiej w Rzymie (z której tradycyjnie strącano
zdrajców). Seks-tus Mariusz został skazany, gdyż oskarżono go o kazirodztwo. Po jego śmierci, jak
odnotowuje Tacyt, Tyberiusz osobiście przywłaszczył sobie należące do niego i przynoszące duże zyski
kopalnie złota oraz miedzi. Dion Kasjusz także odnosi się do tego incydentu: Gdy ów Mariusz odesłał już
swą córkę, dziewczynę niezwykle piękną, do miejsca jej schronienia, po to, by Tyberiusz nie mógł posiąść
jej przemocą, oskarżono go o to, że on sam utrzymuje z nią zakazane stosunki; z tej właśnie przyczyny
oboje stracili
życie"11.
Znaczącym wydarzeniem tego roku była także śmierć Gajusza Asinusa Gallusa, znienawidzonego przez
Tyberiusza, ponieważ ożenił się on z Wip-sanią, jego byłą żoną, a także dlatego, że otwarcie wyrażał swoje
opinie na forum Senatu. Cesarz podjął decyzję o pozbyciu się go jeszcze przed upadkiem Sejana. W roku 30
zaprosił on Gallusa jako gościa na ucztę do swej willi na Capri. Podczas gdy podejmował go bardzo
gościnnie, Senat, tak jak zostało to wcześniej zaaranżowane, skazywał Gallusa na śmierć. Imperator
oszczędził go jednak tylko w tym celu, by Gallus mógł doświadczyć wielu cierpień. Tyberiusz trzymał go w
więzieniu przez trzy lata, rozkazując dostarczać mu minimalnych porcji żywności, obliczonych tak, by
nigdy nie mógł zaspokoić głodu, a równocześnie wystarczających, by podtrzymać go przy życiu. Jesienią
roku 33 zmarł on z głodu w swoim lochu; nie wiadomo
jednak, czy był to jego własny wybór. Według Tacyta zabił go Tyberiusz. Z całą pewnością cesarz
wykorzystywał możliwość skazywania ludzi na męczarnie będące skutkiem niedostatku jedzenia; stało się to
niemal praktyką tego roku - pierwszy zmarł w ten sposób Gallus, potem Druzus, następnie jego matka
Agrypina, wreszcie Nerwa.
W roku 33 z biegiem czasu wiele kolejnych osób ginęło z powodu swych prawdziwych bądz wymyślonych
powiązań z Sejanem. Pewnego dnia stracono prawie 20 uwięzionych wcześniej jego zwolenników, w tym
nieletnich chłopców oraz kobiety, a ich ciała wystawiono na widok publiczny na Ge-mońskich Schodach.
Swetoniusz przekazał nam wiele informacji na temat rządów terroru", tak jak pózniej uczynił Dion
Kasjusz, który pisze w swej Historii rzymskiej:
Jego krewnym, współtowarzyszom, a także wszystkim tym, którzy zabiegali o jego względy i pragnęli, by
został nagrodzony różnymi zaszczytami, wytoczono wówczas procesy. Większość oskarżano o akty, będące
wcześniej przyczyną zazdrości; współobywatele skazywali ich często za podjęcie kroków, które sami
przedtem proponowali. Wielu ludzi, którym wcześniej postawiono jakieś zarzuty, a następnie ich
uniewinniono, oskarżono ponownie na tej podstawie, że uprzednio uchronili się od kary z łaski człowieka,
który teraz doznał upadku. W końcu zaś, jeśli komuś nie udało się postawić żadnego innego zarzutu, sam
fakt, że był on zwolennikiem Sejana, wystarczał, by go skazać (...).
Zdarzyło się tak, iż nie tylko tym, którzy wcześniej oskarżali innych, wytoczono obecnie procesy, zaś ci,
którzy dawniej świadczyli przeciw komuś, teraz słuchali świadectw przeciw sobie; także ci, którzy
wcześniej kogoś skazali, byli obecnie skazywani przez współobywateli. Tyberiusz zatem nie oszczędził
nikogo, lecz nastawił wszystkich obywateli bez wyjątku jeden przeciw drugiemu, tak, że nikt już nie mógł
liczyć na wierność najlepszego nawet przyjaciela; przestępca i niewinny, lękliwy i dzielny na równi stanąć
musieli w obliczu śledczych, stawiających im zarzut, iż byli zamieszani w czyny Sejana (...). Tych zaś,
którzy narazili się na taki zarzut, w tej liczbie senatorów i znamienitych obywateli, kobiety na równi z
mężczyznami, stłoczono razem w więzieniu i z racji ciążącego na nich oskarżenia albo musieli oni odbyć w
nim swą karę, albo też strącali ich z Kapitolu trybuni lub nawet konsulowie, po czym ciała rzucano na
Forum, a w końcu wleczono do rzeki12.
Niezależnie od tego, czy Swetoniusz, a wcześniej Tacyt wyolbrzymili rozmiar zemsty Tyberiusza na
zwolennikach Sejana, pod koniec roku 33
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plkskarol.keep.pl
|
